Op reis met je hond: tips voor een veilige trip

Op reis met je hond

Met je hond op reis gaan is een fantastische ervaring voor zowel baasje als dier. Toch komt er heel wat kijken bij het voorbereiden van een vakantie met je trouwe viervoeter. Een goede planning is noodzakelijk om er een veilige en stressvrije trip van te maken voor iedereen. In dit uitgebreide artikel bespreken we alle aspecten van reizen met je hond – van de voorbereiding en het transport tot aan de aankomst op de bestemming. Bovendien geven we praktische tips om je hond gezond en gelukkig te houden onderweg en ter plaatse. Zo kunnen jullie samen genieten van een welverdiende vakantie!

Voorbereiding: gezondheid en documenten

Medische check-up en vaccinaties

Een van de eerste stappen in de reisvoorbereiding is een bezoek aan de dierenarts voor een medische check-up. Laat de gezondheid van je hond grondig controleren. Daarnaast moet je ervoor zorgen dat alle verplichte vaccinaties up-to-date zijn. Voor reizen binnen Europa is een geldige vaccinatie tegen hondsdolheid (rabiës) verplicht¹. Denk eraan dat de rabiësprik minstens 21 dagen voor vertrek gegeven moet zijn en dat je hond minimaal 15 weken oud moet zijn op het moment van reizen¹. Bovendien kan de dierenarts je adviseren over extra inentingen of preventieve behandelingen tegen parasieten, afhankelijk van jullie bestemming. Zo bescherm je je hond bijvoorbeeld tegen ziektes die voorkomen in Zuid-Europa, zoals leishmania en hartworm³.

Identificatie en reisdocumenten

Zorg ervoor dat je hond correct geïdentificeerd is met een microchip en een hondenpenning. Een microchip is in veel landen verplicht en onmisbaar als je hond zou weglopen. Daarnaast moet je in het bezit zijn van een Europees dierenpaspoort wanneer je naar het buitenland reist¹. Dit paspoort krijg je bij de dierenarts en bevat de identificatiegegevens van je hond, de gegevens van de eigenaar en alle vaccinaties. Controleer ruim op tijd of alle informatie in het paspoort klopt en of de inentingen geldig zijn gedurende de hele reis. Verder is het verstandig om een recente foto van je hond mee te nemen en de contactgegevens op de penning te updaten. Mocht je hond onverhoopt zoekraken op vakantie, dan vergroot dit de kans op een snelle hereniging. (Zet bijvoorbeeld een mobiel nummer of adres van je verblijf op een extra penning.)⁷

Wennen aan vervoer en omgeving

Naast de medische voorbereiding is het belangrijk om je hond te laten wennen aan het reizen zelf. Heeft je hond nog nooit lange autoritten gemaakt of in een reismand gezeten? Oefen dan vooraf met korte ritjes. Ook is het nuttig om de hond te trainen om even in een bench of transportbox te verblijven, omdat dit tijdens de reis van pas kan komen. Bovendien kun je de bench thuis al als veilige slaap- of rustplaats aanbieden, zodat je hond deze associeert met iets vertrouwds. Daardoor zal hij er onderweg minder gestrest in zijn. Probeer je hond ook te laten wennen aan nieuwe omgevingen en geluiden. Neem hem bijvoorbeeld mee naar drukke plaatsen of laat hem kennismaken met stations en liften indien jullie met het openbaar vervoer zullen reizen. Deze gewenning vermindert de kans op angst en onrust tijdens de eigenlijke trip.

Paklijst voor de hond

Een goede voorbereiding betekent ook dat je alle benodigdheden voor je hond inpakt. Maak een checklist van spulletjes die je niet mag vergeten. Denk allereerst aan voldoende hondenvoer voor de hele reis, zeker als het merk voer niet overal verkrijgbaar is. Daarnaast neem je best ook drinkwater of een draagbare drinkbak mee voor onderweg. Verder horen de volgende items zeker in de bagage:

Reisapotheek: Basis EHBO-spullen voor je hond, inclusief eventuele medicijnen die je hond moet nemen, en bijvoorbeeld tabletten tegen reisziekte (indien voorgeschreven door de dierenarts) en een tekentang.
Veiligheid: Een goed passend harnas of auto-tuig en eventueel een veilige transportbench voor in de auto. Vergeet de riem niet, en neem ook een extra exemplaar mee voor het geval er eentje kwijtraakt of stukgaat.
Comfort: Een deken of het favoriete kussen van je hond zodat hij een vertrouwd plekje heeft om te slapen. Ook wat speelgoed of een kauwsnack kan helpen om hem te ontspannen tijdens de reis.
Hygiëne: Voldoende poepzakjes, plus een paar handdoeken en eventueel vochtige doekjes voor vieze poten of ongelukjes. Neem ook een borstel mee en, indien nodig, hondenschoenen of een regenjasje afhankelijk van het klimaat van de bestemming.
Documenten: Het EU-huisdierenpaspoort met alle benodigde papieren (gezondheidsverklaring, vaccinatiebewijzen) en de contactgegevens van je eigen dierenarts. Het is ook handig om te weten waar de dichtstbijzijnde dierenarts of dierenkliniek op jullie bestemming te vinden is.

Vervoer van je hond

Met de auto

Veilig vervoer

De auto is voor veel gezinnen de meest logische manier om met de hond op vakantie te gaan. Toch vergt autorijden met een hond de nodige aandacht. Zorg er altijd voor dat je hond veilig vastzit in de auto. Een loslopende hond in de wagen kan bij een ongeval veranderen in een levensgevaarlijk projectiel.

Bij een botsing van 50 km/u krijgt een hond van 22 kg die los in de auto zit een impact te verduren van ongeveer 550 kg². Zo’n klap is vaak dodelijk voor de hond en kan ook inzittenden ernstig verwonden. Daarom is het cruciaal om gebruik te maken van een goede veiligheidsoplossing, zoals een degelijk auto-tuig dat aan de gordels wordt vastgeklikt of een stevige reisbench die goed vaststaat in de kofferbak.

In Duitsland is het veilig vastzetten van huisdieren zelfs expliciet verplicht², en ook in België en Nederland riskeer je een boete als je hond los in de auto zit².

Reistips voor lange ritten

Zeker tijdens lange ritten is het belangrijk om voldoende rustpauzes in te lassen.

Plan om de paar uur een stop op een hondvriendelijke plek, zodat je hond even kan wandelen, zijn behoefte kan doen en wat kan drinken. Daarnaast is het verstandig om op warme dagen de auto goed te ventileren of de airconditioning te gebruiken, zodat het niet te heet wordt voor je hond. Laat een hond nooit achter in een geparkeerde auto op een warme dag, zelfs niet met een raam op een kier. De temperatuur kan immers in enkele minuten tot levensgevaarlijke waarden stijgen. Een hond kan dan een hitteberoerte krijgen en binnen 15 minuten overlijden⁶. Laat je hond tijdens het rijden ook niet met zijn kop uit het raam hangen. Dit lijkt misschien leuk, maar is gevaarlijk door rondvliegend vuil en de kans op oog- of oorontsteking.

Als je hond angstig wordt of wagenziek is in de auto, bespreek dit dan met je dierenarts. Het zijn vooral jonge honden die vaak last hebben van wagenziekte. De dierenarts kan eventueel medicijnen voorschrijven die misselijkheid voorkomen. Geef je hond twee à drie uur voor vertrek een lichte maaltijd en voer hem niet tijdens de rit. Bied onderweg kleine slokjes water aan om gehydrateerd te blijven. Laat je hond bij tussenstops altijd aangelijnd uitstappen op een veilige plek.

Met het vliegtuig

Voorbereiding

Vliegen met je hond is geen beslissing om licht te nemen. Voor de meeste dieren brengt het veel stress mee⁴. Uit onderzoek blijkt dat de meeste honden een vlucht op zich goed doorstaan, maar dat een deel ernstige fysieke of mentale problemen ervaart tijdens of na het vliegen (soms met fatale afloop)⁵. Bovendien brengt vliegen extra risico’s met zich mee, zoals extreme temperatuursschommelingen en minder toezicht voor het dier, vooral wanneer het in het vrachtruim moet reizen⁴. Indien mogelijk kies je dus liever een alternatief (bijvoorbeeld een oppas of pension) dan je hond mee te nemen op het vliegtuig.

Informeer ruim vooraf bij de luchtvaartmaatschappij naar hun regels en voorzieningen voor huisdieren. Kleine honden tot een bepaald gewicht mogen bij sommige airlines in de cabine vervoerd worden, in een aangepaste draagtas die onder de stoel moet passen. Grotere honden moeten meestal in een speciale transportkennel in het laadruim.

Reserveer tijdig een plek voor je hond, want vaak is het aantal dieren per vlucht beperkt. Daarnaast zal je kort voor vertrek een gezondheidsverklaring (dierenarts-certificaat) nodig hebben om aan te tonen dat je hond gezond genoeg is om te reizen. Zorg dat alle inentingen (vooral rabiës) en papieren in orde zijn – zeker als je naar het buitenland vliegt vanwege douanecontroles.

Schaf een geschikte reiskennel aan die voldoet aan de eisen van de airline en laat je hond er weken voor vertrek alvast aan wennen. Leg er een vertrouwde deken in en oefen thuis met in- en uitstappen, zodat hij de kennel ziet als een veilige plek.

Op de dag van de vlucht geef je je hond best geen ontbijt of hooguit een heel lichte maaltijd, om reisziekte of braken te voorkomen. Laat hem vlak voor vertrek nog drinken en leg een absorberende “puppy pad” in de kennel voor het geval hij toch zijn behoefte moet doen tijdens de reis.

Tijdens de vlucht

Sedatie van honden tijdens een vlucht wordt over het algemeen afgeraden door dierenartsen en luchtvaartmaatschappijen⁴. Kalmeringsmiddelen kunnen de hartslag en ademhaling van een dier verstoren op grote hoogte, wat gevaarlijk kan zijn⁴. Bespreek met je dierenarts welke alternatieven er zijn om de angst te verminderen. Sommige honden hebben baat bij natuurlijke kalmeringsmiddelen of een feromoon-halsband die voor geruststelling zorgt. In uitzonderlijke gevallen kan de dierenarts een mild rustgevend middel voorschrijven, maar test dit altijd vooraf een keer uit om te zien hoe je hond erop reageert. Houd er rekening mee dat kortsnuitige rassen (zoals bulldogs en mopshonden) extra kwetsbaar zijn tijdens vliegreizen vanwege hun ademhalingsproblemen⁴. Bij voorkeur laat je deze rassen niet in het ruim vliegen.

Ten slotte nog enkele praktische tips: Kies bij voorkeur een rechtstreekse vlucht zonder overstap om de reistijd zo kort mogelijk te houden. Vermijd extreme temperaturen door op warme dagen ‘s ochtends of ‘s avonds te vliegen en bij koud weer midden op de dag. Meld bij het inchecken dat je een huisdier meeneemt, zodat het grondpersoneel hier rekening mee kan houden. Haal je hond na landing zo snel mogelijk op en geef hem water en de kans om buiten zijn behoefte te doen.

Openbaar vervoer en boot

Reizen met de trein, bus of boot met je hond kan ook, maar vraagt weer andere voorbereidingen. In veel landen is het toegestaan om honden mee te nemen in het openbaar vervoer, maar er gelden meestal specifieke regels. Zo moet je hond aangelijnd zijn en soms een muilkorf dragen, zeker bij grotere honden of bepaalde rassen. Informeer op voorhand bij het transportbedrijf welke voorwaarden van toepassing zijn en of je een apart ticket voor je hond nodig hebt. Zorg er in de trein of bus voor dat je hond niemand hindert. Laat je hond niet op de zitplaatsen en houd eventuele vieze poten weg bij anderen.

Op een boot of veerpond gelden weer eigen regels. Kleine honden mogen vaak in een draagtas of bench aan dek, terwijl grotere honden soms aan de lijn moeten blijven in een aangewezen gedeelte. Bij langere ferry-overtochten kan het zijn dat honden in de auto of in speciale kennels op het autodek moeten verblijven. Check dit goed vooraf zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Het is verstandig om je hond voor de bootreis nog even goed uit te laten, omdat de uitlaatmogelijkheden aan boord beperkt zijn. Is je hond gevoelig voor zeeziekte, overleg dan met de dierenarts of er medicatie nodig is. En houd je hond aan dek altijd aangelijnd en bij je, om te voorkomen dat hij uitglijdt of onverwacht overboord springt.

Aankomst op de bestemming

Hondvriendelijke accommodaties

Bij het plannen van de reis heb je waarschijnlijk al een verblijf gekozen waar je hond welkom is. Controleer bij aankomst de accommodatie op eventuele gevaren of ontsnappingsroutes. Sluit hekken en deuren goed, zodat je viervoeter niet in een onbekende omgeving kan ontsnappen. Leg vervolgens een vertrouwde deken of mand van thuis neer op de plek waar de hond zal slapen, zodat hij meteen een eigen, geruststellend plekje heeft. Vraag bij aankomst naar eventuele huisregels voor huisdieren (bijvoorbeeld of de hond alleen op de kamer mag blijven). Respecteer de regels van de accommodatie en voorkom overlast, zodat huisdieren er welkom blijven.

Routine en veiligheid ter plaatse

Honden zijn gewoontedieren, dus probeer ter plaatse zoveel mogelijk het normale schema aan te houden. Geef je hond op de gebruikelijke tijden eten, zorg voor voldoende beweging en plan ook rustmomenten in. Daarnaast is het belangrijk om je hond geleidelijk te laten wennen aan het nieuwe milieu. Maak de eerste wandeling rustig in de buurt om de omgeving te verkennen. Let op mogelijke gevaren zoals druk verkeer, afgronden of wilde dieren, afhankelijk van waar je bent. Houd je hond in het begin liever aan de lijn tot je zeker weet dat het overal veilig is. Bovendien gelden er in veel landen en natuurgebieden aanlijnplichten. Informeer naar de lokale regelgeving: in sommige steden is bijvoorbeeld een muilkorf verplicht op openbare plekken of geldt er een tijdstip waarop honden niet op het strand mogen. Door je aan de regels te houden voorkom je boetes en gedoe.

Klimaat en omgeving

Pas ook op met het klimaat en de omstandigheden ter plaatse. In zuiderse landen kan asfalt erg heet worden in de middagzon – heet genoeg om de voetzolen van je hond te verbranden. Plan lange wandelingen daarom bij voorkeur ’s ochtends en ’s avonds als het koeler is, en loop zoveel mogelijk in de schaduw. Gebruik eventueel beschermende pootzalf of hondenschoentjes als de ondergrond te heet is. Zorg ervoor dat er altijd vers drinkwater beschikbaar is en neem tijdens uitstapjes een fles water en een opvouwbaar bakje mee voor je hond. In koudere streken kan juist een hondenjas of trui nodig zijn voor kortharige rassen, en controleer na een wandeling in de sneeuw de pootjes op klontjes ijs of strooizout.

Bescherming tegen parasieten

Een ander aandachtspunt zijn parasieten en ziektes op de vakantiebestemming. In bosrijke gebieden komen bijvoorbeeld teken voor die vervelende ziekten kunnen overbrengen. Controleer je hond dagelijks op tekenbeten en gebruik een goede tekenband of anti-teken druppels ter preventie³. In het buitenland kun je bovendien te maken krijgen met exotische parasieten: zo zijn er in Zuid-Europa zandvliegen die leishmania overbrengen en muggen die hartworm veroorzaken³. Bescherm je hond hiertegen met de juiste anti-parasitaire middelen (vraag hierover advies aan je dierenarts). Denk aan het omdoen van een speciale halsband tegen zandvliegen en het na de reis toedienen van een ontwormingskuur die hartwormlarven doodt³. Dankzij deze maatregelen is de kans veel kleiner dat je hond ziek wordt tijdens of na de vakantie.

Noodgevallen en lokale hulp

Bedenk vooraf waar je tijdens de vakantie terechtkunt bij een noodgeval met je hond. Noteer het adres en telefoonnummer van een dichtstbijzijnde dierenarts en sla deze op in je telefoon. Controleer ook of je huisdierenverzekering in het buitenland geldig is (of sluit een reisverzekering af die huisdieren dekt). Mocht je hond tijdens de reis ziek worden (bijvoorbeeld ernstige diarree, braken, mank lopen of extreme sloomheid), ga dan zo snel mogelijk naar een lokale dierenarts. Wacht niet tot na de vakantie – hoe eerder behandeld, hoe beter. Neem het EU-dierenpaspoort mee naar de dierenarts, zodat alle medische gegevens beschikbaar zijn. Let er na thuiskomst op dat je hond gezond blijft; bij twijfel contacteer je meteen je eigen dierenarts.

Conclusie

Op reis gaan met je hond vergt extra voorbereiding, maar het levert onvergetelijke momenten op samen met je trouwe kameraad. Door vooraf goed rekening te houden met de gezondheid, veiligheid en het comfort van je hond leg je de basis voor een ontspannen vakantie. Als je al onze tips ter harte neemt – van geldige reisdocumenten en vaccinaties tot veilige vervoersmiddelen, regelmatige pauzes en bescherming tegen klimaat en parasieten – verklein je de risico’s aanzienlijk. Dan kan je viervoeter net zo zorgeloos van de vakantie genieten als jij.

Op reis met je hond